En dan heb je opeens de zorg over een eendekuiken
June 2, 2023Zo'n 5 weken geleden kwam Ana - huurt bij ons de cottage - bij ons langs met een eendekuiken van een dag oud. Of wij daar zorg voor konden dragen, want Ana en haar vriend Dani hadden het veel te druk met werk en met de bouw van hun huis. Natuurlijk kon ik geen 'nee' zeggen, wetende dat het beestje anders weinig kans had om te overleven. Het heeft veel zorg nodig en in de eerste weken ook vooral warmte, dag en nacht.
Het opvoeden van jonge eendjes is mij niet vreemd, maar het was nog nooit succesvol geweest. Toen ik zo'n 10 of 11 jaar oud was, heb ik twee keer een eendekuiken proberen op te voeden. Beide keren ging het dood, oorzaak: onderkoeling, zowel overdag als 's nachts. Overdag zette ik het eendje telkens weer in een teiltje met water en 's nachts moest ie het maar doen met een doos. Fout, fout, fout. Eendjes kunnen wel gelijk zwemmen, maar ze zitten veel meer op het land dan in het water de eerste weken. Ze hebben nog geen goed ingevet verenkleed en raken snel onderkoeld. En in de nacht zitten ze altijd lekker warm onder moeder.
Deze twee eendjes waren trouwens de moeder helemaal niet kwijt, ik had ze gestolen van de moedereend. Mijn moeder had ik wijsgemaakt dat ze de moeder verloren of kwijt waren. Ik wilde gewoon zo graag een eendje hebben dat ik daar alles voor over had. Maar dat alles was niet zo veel, ik miste de kennis en mijn ouders hielpen me ook nauwelijks met raad en daad. Terugkijkend vind ik dat toch raar. Als ik me voorstel dat ik een vader zou zijn en mijn zoontje komt met een eendje thuis dan weet je toch dat je 's nachts met een warmtelamp of een elektrische deken het eendje warm moet houden. Voor mij was dit derde eendje dan ook een soort van goedmakertje voor wat ik in mijn jonge jaren verkeerd heb gedaan.
Ik durf nu na 5 weken wel te stellen dat het gelukt is. Duckie is supergezond, krijgt als eten vooral slakken en daarnaast brood, rijst, spagetti en sla-soep. De eerste dagen hebben we vooral brood gevoerd en Ans liep de hele dag in huis met de vliegenmepper rond, want insecten is Duckie ook dol op. Maar een paar vliegen en muggen zet geen zoden aan de dijk, dus waren we op zoek naar voedzamer eten. We herinnerden ons een documentaire over een ecologische boomgaard, waar ze veel last hadden van slakken die de bladeren van de abrikozenboompjes opaten. Als bestrijdingsmiddel hebben ze toen eenden ingeschakeld, dat werkte zeer succesvol. De eenden aten de grote slakken in zijn geheel op - ze kunnen wel wat kauwen, maar ze hebben geen echte tanden die de schelp van een slak kan breken (wel hebben ze trouwens allemaal weerhaakjes in de snavel die wat naar binnen gericht staan). Een bevriende glaskunstenares van Ans heeft een soort van boerderij en ze zoeken regelmatig in de avond naar slakken, zodat niet alle groentes opgegeten worden. Die slakken gooien ze niet weg, maar geven deze vervolgens aan een vriendin die een aantal eenden heeft. We namen contact op met glaskunstenares Connie en vroegen of ze ook slakken voor ons hadden. Die hadden ze genoeg, we konden ze komen ophalen.
Duckie vindt slakken onweerstaanbaar lekker. De eerste weken crunchte ik de slakken eerst en haalde het meeste van de schelp er af voordat ik het aan Duckie gaf. De grote slakken knipte ik met een schaar eerst in meerdere stukken (sorry, je moet even niet te veel nadenken bij dit soort zaken, Duckie moest eten hebben en slakken eten ze ook in hun natuurlijke omgeving). Nu - 5 weken later - eet Duckie de kleinere slakjes helemaal op, dus met schelp. Bij de grote slakken moet ik de schelp er nog om weg halen, maar hij eet zo'n grote slak dan wel in één keer op, soms na lang te hebben gekneed en gedraaid in zijn snavel. Per dag voeren we Duckie denk ik zo'n 100 slakken, een mix van kleine en grote.
Nu is de afgelopen weken regenachtig weer geweest en dat is perfect om slakken te zoeken, want die gaat op pad als het nat weer is. Waar de slakken verstopt zitten als het droog is, is ons een raadsel. Maar na een regenbui is het makkelijk om binnen een half uurtje een paar honderd slakken te verzamelen. Gisteren hadden we de laatste slakken opgemaakt en Connie had net al haar slakken aan die vriendin gegeven en het had hier niet geregend. Op donderdag is er altijd markt in Inca en ik wist van een paar weken geleden dat daar een marktkoopman staat met slakken. Daar ben ik naartoe gegaan en heb 1 kg slakken gekocht, allemaal hele grote slakken uiteraard. Hiermee kan Duckie het een klein weekje volhouden.
Het ging trouwens toch bijna mis, en niet door verkeerde voeding of onderkoeling, maar omdat ik op Duckie heb gestaan in de eerste week. Iedere ochtend ging ik met Duckie aan de wandel naar het grasveld voor de cottage. Duckie ging als nestvlieder direct op zoek naar voedsel, kleine torretjes, vliegjes en zaden die tussen het gras zitten. Hij blijft dan altijd heel dicht bij me en als ik ga lopen, dan gaat Duckie ook lopen. Je kent het gezicht wel een moedereend met alle jonkies er strak achteraan zwemmend. Duckie loopt dan ook vaak tussen mijn benen in en ik ben me bewust van het gevaar er op te gaan staan van de kip Frupje die ik een paar jaar geleden uit het ei heb gepeld en vervolgens heb op opgevoed. Kippekuikens doen precies hetzelfde, ze lopen tussen de poten van de moeder, lekker veilig. Niet zo veilig bij een mens van 85 kg. Toen ik er op stapte op het grasveld, voelde ik een oneffenheid en vervolgens een giga kabaal van Duckie, die meteen wegrende. Het diertje was dus nog niet dood, maar ik dacht dat dit wel eens hetzelfde zou kunnen zijn als een kip zonder kop, die loopt ook zo nog een meter of 10 wild in het rond. Ik had moeite om Duckie te pakken, maar het lukte uiteindelijk in de sinaasappelgaard. Hij krijste het uit van de pijn of schrik. Aan de buitenkant kon je niet zien dat ie gewond was, maar misschien had ie wel een inwendige bloeding die vervolgens ging ontsteken en dan gaat zo'n klein beestje dood. De rest van die dag was ik bang dat ie dood zou gaan en ik zou het mezelf uiteraard kwalijk hebben genomen.
De volgende ochtend maakte Duckie me zoals gewoonlijk gelukkig om 7 uur weer wakker door op de binnenkant van het plastic krat waar ie in zat te hameren met de snelheid van een mitrailleur, en dat hoor je heel goed een paar meter van onze slaapkamer vandaan. Onder het slaapvertrek hebben we een elektrische deken gelegd die 's nachts continue aan staat. De eerste weken op stand 3 en daarna op stand 2 en nu overwegen we om dit te verlagen naar stand 1. Waarschijnlijk is het helemaal niet meer nodig nu Duckie toch best al groot is, maar het schaadt ook niet denken we.
Duckies verenpakje zie je met de dag mooier worden. Steeds meer donsveertjes worden vervangen voor echte veertjes en de slagpennen van de vleugels groeien ook al behoorlijk. In de eerste weken is het een heel koddig gezicht om Duckie zichzelf te zien uitrekken en met zijn mini vleugeltjes te klapperen. Duckie is een groot deel van dag met zichzelf aan het tutten, we noemen Duckie daarom af en toe wel eens Sylvie Meis. Het heeft natuurlijk ook een functie om met zijn snaveltje zijn veertjes te ordenen, de oude donsveertjes wat te helpen om eruit te gaan, zijn snaveltje in te vetten bij zijn vetklier - die aan de bovenkant van zijn staart zit. Deze begint pas na een dag of 10 vet te produceren en alleen maar als een eend af en toe in water heeft gezwommen.
* Kanttekening: we weten niet of Duckie mannelijk of vrouwelijk is, maar ik gok er maar op dat het een mannetje is, vandaar dat ik het een 'hij' noem; om het diertje een 'het' te noemen klinkt zo gender neutraal.
Na de eerste keer in de vijver te zijn geweest hoef ik Duck maar ergens neer te zetten of hij rent op zijn platpoten direct naar de vijver. Het lijkt wel alsof hij de geografische ligging onmiddellijk na de eerste keer heeft opgeslagen. Water is veiligheid voor een eend, want hij kan zich niet echt goed verdedigen. Omdat Duckie de vijver zo leuk vindt, hebben we een paar dagen geleden een omheining van gaas rond de vijver gemaakt. Na het ochtendontbijt van brood en slakken gaat Duckie daarna naar de vijver en daar voer ik hem ook nog een aantal keren per dag. In de avond haal ik Duckie uit de vijver, dan gaat ie bij mij op schoot met wat quality time met Papa Mark en dan gaat hij naar bedje toe - wat hij zoals alle kinderen niet leuk vindt.
En wat gaan we met Duckie doen binnenkort ? We zijn van plan om Duckie terug te zetten in de natuur als hij kan vliegen. De beste plaats hiervoor is de Albufera bij Alcudia, een gigantisch groot moerasachtig gebied van wel 100 vierkante kilometer met veel water en hele dichte rietvelden. Daar zitten ook veel eenden en Duckie zal zich daar hopelijk thuis gaan voelen en zelf verder moeten leren om eten te vinden. Duckie wordt ook wat schuwer, beetje door mijn toedoen denk ik, want om hem uit de vijver te pakken moet ik hem lokken met een slak, waarna ik hem snel pak. Daar schrikt hij van en hij wordt daardoor wat schuwer. Wat ik opzich niet erg vind omdat hij binnenkort weer écht een Wilde Eend moet zijn en geen Tamme Wilde Eend.